Blizny po ospie. Jak redukować blizny pochorobowe i im zapobiegać?

Ospa objawia się m.in. wykwitami, które powodują zmiany w głębszych warstwach skóry i mogą pozostawiać po sobie trwałe ślady, zwłaszcza jeśli dochodzi do zaburzeń podczas gojenia. Do stosunkowo częstych powikłań tej choroby zalicza się blizny i przebarwienia. Czy można im zapobiegać i co stosować na świeże blizny po ospie?

Dowiedz się więcej na ten temat i poznaj zabiegi estetyczne, które pozwalają na redukcję nawet utrwalonych, wieloletnich blizn.

Czym jest ospa wietrzna i jak można się nią zarazić?

Ospa wietrzna jest schorzeniem o podłożu wirusowym, wywoływanym przez cząsteczki wirusa VZV (Varicella-zoster virus). Przenoszą się one drogą kropelkową, czyli są unoszone w powietrzu w formie zawieszonych mikrokropelek wydostających się wraz z płynami ustrojowymi nosiciela. Wystarczy kaszel czy kichnięcie, aby patogen rozprzestrzenił się nawet na kilkadziesiąt metrów.

Jest to więc choroba wysoce zaraźliwa, charakterystyczna zwłaszcza dla wieku dziecięcego. U dorosłych natomiast ponowne zakażenie tymi drobnoustrojami może skutkować rozwojem półpaśca.

W przebiegu ospy występują objawy grypopodobne – osłabienie, bóle mięśni i głowy, gorączka. Dzieje się to zwykle po ok. 10-21 dniach od kontaktu z patogenem. Po pierwszych symptomach, najczęściej w drugiej dobie choroby, pojawia się natomiast charakterystyczna wysypka. Są to początkowo drobne, ale szybko powiększające się pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym.

Zdarza się też, że pojedyncze krostki występują jako pierwszy symptom, a dopiero później dochodzą inne objawy o różnym stopniu nasilenia. Niestety krostom towarzyszy również świąd, zwykle bardzo uciążliwy, skłaniający do drapania, co przyczynia się do tworzenia się blizn.

Dlaczego krostki mogą zostawić ślady? Jak uniknąć blizn po ospie?

Ponieważ ospa to choroba wirusowa, jej leczenie ogranicza się do łagodzenia objawów skórnych i ogólnoustrojowych. Warto stosować specjalne płyny, które przyspieszają gojenie wykwitów i łagodzą swędzenie. Ważna jest też higiena i systematyczne odkażanie skóry. W razie potrzeby należy zażywać leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe.

Przy prawidłowym postępowaniu zmiany skórne zwykle ustępują po ok. 10-12 dniach, ale niekiedy pozostają widoczne dłużej, nawet kilka miesięcy po chorobie.

Niestety częstym powikłaniem tej przypadłości są blizny na twarzy i innych częściach ciała. Powstają one, zwłaszcza jeśli drapiemy swędzącą skórę. Samych strupków po ospie pod żadnym pozorem nie można rozdrapywać.

Chcąc zapobiegać powstawaniu blizn po ospie, należy więc przede wszystkim unikać drapania i dbać o odpowiednią higienę w okolicy krostek. Często myć ciało z użyciem łagodnych środków, a także dbać o czystość i miękkość ubrań oraz pościeli.

Niemniej jednak zdarza się, że pomimo właściwej pielęgnacji i unikania pocierania ranek dochodzi do powstawania blizn. Dzieje się tak, ponieważ w miejscu dużego pęcherzyka powstaje głębokie uszkodzenie tkanki. Kolejno na drodze procesów gojenia zostaje on zastąpiony włóknistą tkanką łączną, często w niedostatecznej ilości.

Najczęściej tego rodzaju ślady po ospie przybierają postać blizn zanikowych, określanych także jako wklęsłe lub Boxcar. Mogą one sięgać na głębokość 0,1-0,5 mm, mają wyraźne odgraniczone, gładkie brzegi i płaską podstawę. Sprawia to, że bywają bardzo widoczne i stanowią spory problem estetyczny. Mogą występować na każdej partii ciała, w tym na twarzy. Ponadto tego rodzaju ślady niekiedy występują wspólnie z otaczającymi je przebarwieniami.

Jakie maści ułatwiające gojenie stosować na świeże blizny?

W pierwszych kilku miesiącach blizna wciąż się tworzy. Toczy się w jej obrębie stan zapalny, a zmiany są jeszcze elastyczne. Na tym etapie często można uniknąć powstania blizn utrwalonych. Służą do tego specjalne preparaty – żele i maści na blizny po ospie czy specjalne silikonowe plastry na blizny. Preparaty takie często zawierają wspomniane substancje silikonowe, a także m.in. alantoinę, aloes czy inne związki nawilżające. Po poradę zawsze warto zgłosić się do lekarza, np. do dermatologa.

Jak pozbyć się blizn po ospie z pomocą medycyny estetycznej?

Niestety niektóre ślady po ospie i tak przyjmują postać głębokich blizn. Problem ten często dotyczy też osób dorosłych, które mają pozostałości po chorobie przebytej w dzieciństwie. W takich przypadkach z pomocą przychodzą zabiegi dermatologiczne i medycyna estetyczna.

Laserowe usuwanie blizn i przebarwień

Do usuwania blizn po ospie wietrznej, jak również nierówności innego pochodzenia, stosuje się laseroterapię. Metoda ta uznawana jest za jedną z najskuteczniejszych.

Na etapie powstawania blizny w górnej warstwie skóry właściwej, a niekiedy głębiej, włókna kolagenowe i elastynowe układają się chaotycznie. W leczeniu blizn po ospie wykorzystuje się różne lasery:

• ablacyjne, które działają poprzez odparowanie cząsteczek tkankowych;
• nieablacyjne, których wiązka świetlna dociera głębiej.

Generują one energię, która powoduje zamierzone mikrourazy i tym samym inicjuje ponowny stan zapalny. W przypadku laserów frakcyjnych pomiędzy mikrourazami pozostawia się nienaruszone kanaliki biorące udział w odnowie tkanek i przyspieszające proces gojenia.

W efekcie zabiegów laserowych tkanki ulegają naturalnej przebudowie.Włóknista, sztywna tkanka łączna zostaje zastąpiona nowymi i zdrowymi komórkami kolagenu i elastyny. Zabiegi laserowe służą nie tylko do redukcji blizn, ale też ewentualnych przebarwień.

Wypełniacze tkankowe zmniejszające widoczność śladów po ospie

Metodą pozwalającą na zmniejszenie widoczności blizn wklęsłych są też zabiegi z użyciem wypełniaczy tkankowych. Są to preparaty zawierające plastyczne substancje, które podaje się w formie iniekcji podskórnej. Z ich pomocą można natychmiastowo wypełniać ubytki w tkankach.

Nie redukuje to samej blizny, natomiast znacznie zmniejsza jej widoczność poprzez wyrównanie jej z powierzchnią skóry. Właśnie dlatego jest to głównie sposób na blizny zanikowe. Sprawdza się przy śladach po ospie na twarzy, jak i innych obszarach ciała.

Z kolei chcąc pobudzić regenerację obszaru ze śladami w postaci blizn czy przebarwień, podaje się też osocze bogatopłytkowe lub biostymulatory w formie iniekcji. Pierwsze z nich jest bogate w czynniki wzrostu, natomiast substancje biostymulujące nie mogą jednocześnie wypełnić ubytek i pobudzić tkanki do odnowy.

Inne zabiegi stosowane na blizny po ospie wietrznej

W zależności od głębokości i wyglądu blizn zastosowanie w ich redukcji znajdują także peelingi chemiczne. Wygładzają one powierzchnię skóry, wspomagają jej nawilżenie, a także pobudzają do odnowy. W efekcie istotnie poprawiają wygląd głębokich blizn.

Inną metodą stosowaną w celu usunięcia blizn po ospie jest mezoterapia mikroigłowa. Zabieg polega na wprowadzeniu do skóry indywidualnie dobranych preparatów. W jego trakcie wykonuje się gęste nakłucia, które ułatwiają wnikanie substancji aktywnych. Mikrourazy dodatkowo pobudzają regenerację skóry – inicjują napływ czynników naprawczych i wzmagają produkcję kolagenu.

W terapii blizn stosuje się też m.in. zabiegi manualne, infuzję tlenową czy mezoterapię z czynnikami wzrostu. Wybór właściwego sposobu pozwalającego całkowicie usunąć lub zminimalizować widoczność niedoskonałości zależy od indywidualnych wskazań.

Źródła:

• https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2021/02/acm-2021-01-przewlocka-pl.pdf
• https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.18.1.6.
• https://podyplomie.pl/pediatria/12156,ospa-wietrzna
• https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2022/03/ACM-2022-01-vC-Motte-PL.pdf
• https://www.termedia.pl/Principles-of-applying-chemoexfoliation-chemical-peelings-,56,50726,1,1.html