3 min
Skóra na twarzy jest szczególnie delikatna i narażona na bezpośredni kontakt z wieloma czynnikami zewnętrznymi. Wysypka na twarzy jest więc częstym problemem. Mogą odpowiadać za nią schorzenia dermatologiczne i ogólnoustrojowe, a także podrażnienia. Dowiedz się więcej o możliwych przyczynach i sposobie postępowania.
Kiedy mowa o wysypce na skórze twarzy?
Wysypka na twarzy to nic innego, jak zmiany skórne widoczne na powierzchni cery. W zależności od przyczyny przyjmują one postać krostek, grudek, czy pęcherzy wypełnionych płynem. Jeśli wykwity są drobne i liczne, mogą łączyć się i wyglądać jak większa plama. Zmianom takim często towarzyszy lokalny stan zapalny i zaczerwienienie. Niekiedy przy wysypce pojawia się też obrzęk, tkliwość, swędzenie, suchość skóry i łuszczenie. Zmiany często obejmują także szyję i dekolt.
Wysypka na twarzy przy alergii pokarmowej, kontaktowej i wziewnej
Jedną z przyczyn wysypki na twarzy, zarówno u osób dorosłych, jak i dzieci jest reakcja alergiczna. Objawy zwykle pojawiają się bezpośrednio po kontakcie z alergenem. Jeśli powodem jest pokrzywka na twarzy, często są to bąble, którym towarzyszy uporczywy świąd, zaczerwienienie i obrzęk. Swędząca wysypka alergiczna może też przyjmować postać drobniejszych krostek i suchych obszarów, co ma miejsce w przypadku atopowego zapalenia skóry.
Uczulać mogą alergeny kontaktowe. Zmiany często są wynikiem alergii na kosmetyki, zwłaszcza zawierające barwniki i kompozycje zapachowe. Powodem zmian skórnych bywa też alergia pokarmowa i wziewna, czy nietolerancja pokarmowa. Zdarza się również wysypka po lekach, zwłaszcza antybiotykach i niesteroidowych lekach przeciwzapalnych. Alergiczne zmiany na twarzy mogą być jedynym objawem alergii, ale częściej towarzyszą im inne symptomy.
Wysypka skórna po nadmiarze promieni słonecznych – fotodermatoza
Nadmierna ekspozycja na promienie słoneczne może odpowiadać nie tylko za zaczerwienienie skóry, ale też piekące plamy i wysypkę. Dzieje się tak, ponieważ zbyt długa ekspozycja na promieniowanie UVA oraz UVB prowadzi do uszkodzenia komórek skóry i oparzeń. Jednak fotodermatoza może wystąpić nawet po krótkim pobycie na zewnątrz. Dzieje się tak np. jeśli przyjmowane są środki o działaniu uwrażliwiającym na promieniowanie słoneczne, przy których należy bezwzględnie unikać opalania. Najczęściej występuje wysypka po antybiotykach, ale też niektórych ziołach. Zmian takich nie warto lekceważyć, ponieważ mogą prowadzić do powstania trwałych przebarwień.
Krostki i plamy jako objawy chorób gruczołów łojowych – trądziku
Obecność krost na twarzy może być wynikiem chorób dotyczących gruczołów łojowych, takich jak trądzik pospolity. Wydaje się, że schorzenie to łatwo rozpoznać, ale jeśli pojawia się nagle na twarzy u dorosłych, którzy wcześniej nie mieli tego problemu, zmiany na skórze można uznać za wysypkę. Choroba ta może rozwinąć się u osób w każdym wieku i mieć różny przebieg. Niekiedy krosty i grudki są drobne, innym razem przyjmują postać dużych i głębokich wykwitów, które są częstą przyczyną również dolegliwości bólowych. Drobne, beżowe lub nawet czerwone grudki na twarzy to często objawy również trądziku różowatego. W jego przebiegu poza wykwitami pojawiają się pękające naczynka i rumień.
Inne możliwe przyczyny wysypki na twarzy
Przyczyną wysypki w obrębie twarzy może być wiele innych przypadłości, nie tylko chorób skóry, ale też ogólnoustrojowych. Wśród częstych wymienia się choroby zakaźne, takie jak m.in. ospa wietrzna, półpasiec, różyczka, czy opryszczka. W takich przypadkach najczęściej jednocześnie występuje wysypka na ciele, ale krosty na twarzy mogą wskazywać na początek choroby. Gdy zmiany na twarzy pojawiają się w formie plam, może być objaw również chorób układowych, np. tocznia rumieniowatego – zwykle pojawiają się plamy w centralnej części twarzy.
Krosty i czerwone plamy na twarzy – diagnostyka
Wysypka na twarzy zazwyczaj nie jest groźna, ale nie warto jej lekceważyć. Niektóre choroby za nią odpowiedzialne mogą doprowadzić do groźnych powikłań, nie tylko estetycznych, ale też zdrowotnych. Zauważając u siebie wysypkę należy skonsultować się z lekarzem rodzinnym, który w razie potrzeby skieruje do innego specjalisty. Można też od razu ustalić termin konsultacji dermatologicznej.
Najczęściej obraz kliniczny zmian wystarcza do postawienia diagnozy. Dermatolog do oceny zmian zwykle używa wideodermatoskopu, który pozwala na ocenę skóry w wielokrotnym powiększeniu. Niekiedy jednak konieczne są dalsze badania. Mogą być to np. testy alergiczne, czy badania z krwi w kierunku podejrzewanych schorzeń ogólnoustrojowych.
Jakie leczenie może zalecić dermatolog lub inny specjalista?
Postępowanie zależy od przyczyny schorzenia. Jeśli powodem wysypki na twarzy jest alergia, stosuje się doustne leki przeciwhistaminowe i miejscowe preparaty steroidowe łagodzące stan zapalny i wyprysk. Przy uczuleniu na twarzy niezbędne jest unikanie alergenu. Gdy natomiast wysypka na twarzy pojawiła się jako reakcja po nadmiernej ekspozycji na promieniowanie słoneczne, skórę trzeba nawilżać i pielęgnować.
W przypadku, gdy zmiany na twarzy to problem związany z trądzikiem pospolitym, leczenie zwykle obejmuje systematyczną pielęgnację skóry, stosowanie preparatów przeznaczonych do cery trądzikowej i w razie potrzeby korzystanie z zabiegów kosmetycznych i estetycznych. Jest to choroba przewlekła, która może prowadzić do blizn i przebarwień, dlatego warto kompleksowo dbać o skórę. W przypadku powikłań możliwe jest laserowe usuwanie blizn i przebarwień lub korzystanie z innych metod, np. peelingów. Problematyczny jest też trądzik różowaty, którego konsekwencją bywają trwałe zmiany naczyniowe. Do ich usuwania można jednak zastosować m.in. laseroterapię.
Źródła:
- https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/chorobyzakazne/72252,rumien-zakazny-tzw-piata-choroba-ang-fifth-disease
- https://www.mp.pl/pacjent/alergie/lista/68711,biale-krostki-na-twarzy
- https://podyplomie.pl/pediatria/21107,wysypki-plamisto-grudkowe-w-infekcjach-wirusowych
- https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/choroby/58880,pokrzywka