Rogowacenie okołomieszkowe – przyczyny i metody leczenia rogowacenia mieszkowego

Rogowacenie okołomieszkowe to zaburzenie dermatologiczne, które co prawda nie stanowi poważnego zagrożenia dla zdrowia, ale negatywnie wpływa na estetykę skóry. Borykają się z nim zarówno dorośli, jak i młodzież. Leczeniem rogowacenia przymieszkowego zajmuje się specjalista dermatolog, ale pomóc mogą również zabiegi kosmetyczne. Tutaj dowiesz się więcej na ten temat!

Czym jest nadmierne rogowacenie okołomieszkowe skóry i jak się objawia? 

Rogowacenie okołomieszkowe to dość często występujące zaburzenie dermatologiczne. Polega ono na nadmiernym rogowaceniu skóry, przez co w jej obrębie tworzą się niewielkie czopy rogowe. Wyjaśniając, komórki naskórka ulegają fizjologicznej wymianie, czyli keratynizacji (złuszczaniu). Prawidłowo proces rogowacenia skutkuje naturalnym oddzieleniem się suchych komórek naskórka w ciągu ok. miesiąca. Z kolei zbyt szybkie, nieprawidłowe rogowacenie naskórka prowadzi do zablokowania ujść mieszków włosowych przez czopy zbudowane z keratyny.

W konsekwencji tego schorzenia skóra traci estetyczny wygląd, jest szorstka i nieprzyjemna w dotyku. Tworzące się grudki przypominają gęsią skórkę, ale nie należy ich mylić z tym zjawiskiem. Najczęściej krostki występują na partiach najbardziej owłosionych, czyli głównie na udach i zewnętrznej części ramion, ale tak naprawdę zmiany mogą być zlokalizowane na każdej partii ciała. Objawy choroby mogą np. obejmować okolice brwi i policzków, niekiedy występują też na plecach.

Rogowacenie okołomieszkowe to problem estetyczny, ale niekiedy również źródło dyskomfortu. Ze względu na wzmożoną suchość, przypadłość ta może stać się przyczyną uciążliwego świądu. Nadmierna keratynizacja może też powodować dodatkowe dolegliwości, np. wrastanie włosów. Niekiedy wokół mieszków włosowych rozwija się również lokalna reakcja zapalna, objawiająca się swędzeniem i zaczerwienieniem.

Rogowacenie okołomieszkowe – przyczyny powstawania tego zaburzenia skórnego 

Problem ten występuje zarówno u młodzieży, jak i dorosłych. Jednoznaczne, dokładne przyczyny rogowacenia nie są znane. Przypuszcza się, że mogą one mieć podłoże genetyczne. Niekiedy zaburzenie współistnieje z innymi chorobami dermatologicznymi, np. trądzikiem, atopowym zapaleniem skóry, łojotokowym zapaleniem skóry, czy tzw. rybią łuską. Powodem mogą być też choroby endokrynologiczne oraz zaburzenia wchłaniania witaminy A.

Objawy związane z rogowaceniem ujść mieszków włosowych często nasilają się w okresie zimowym, gdy przebywamy w suchych, ogrzewanych pomieszczeniach. Schorzenie bywa także obserwowane u pacjentów stosujących niektóre leki (np. glikokortykoidy) oraz u osób, w których diecie występuje niedobór tłuszczów. Nieprawidłowość ta może też zaostrzyć się w następstwie drażniącego działania zanieczyszczeń i stosowanych kosmetyków.

Jak rozpocząć walkę z rogowaceniem okołomieszkowym? 

Diagnostyka wzmożonego rogowacenia mieszków włosowych w zdecydowanej większości przypadków nie sprawia dermatologom żadnych problemów. Wystarczą do tego badanie wzrokowe i zlokalizowanie na skórze niewielkich szarych czopów z czerwoną obwódką w typowych okolicach, a także badanie palpacyjne i stwierdzenie szorstkości skóry. Biopsję skóry wykonuje się w tym celu bardzo rzadko.

Podstawowe zasady prawidłowej pielęgnacji skóry podatnej na rogowacenie naskórka 

Leczenie zaburzenia zazwyczaj rozpoczyna się od wprowadzenia odpowiednich zasad pielęgnacji. Skórę zaleca się myć delikatnymi środkami bez dodatku konserwantów, sztucznych barwników czy alkoholu. Niewskazane są wysuszające mydła. Dodatkowo należy pamiętać o jej regularnym natłuszczaniu i nawilżaniu przy pomocy emolientów.

Jeśli nie przynosi to oczekiwanych rezultatów, dermatolog może zalecić stosowanie bardziej specjalistycznych środków działających miejscowo, zawierających np. mocznik, kwas mlekowy czy kwas salicylowy, a czasem również retinoidy. W razie potrzeby zalecana może być też suplementacja witaminy A. W części przypadków lekarz może przepisać miejscowe środki przeciwzapalne, ale zwykle nie jest to konieczne.

Jak na rogowacenie działają peelingi chemiczne?  

W walce z rogowaceniem mieszków włosowych stosuje się różnego rodzaju zabiegi kosmetyczne, m.in. peelingi chemiczne. Polegają one na nałożeniu na skórę substancji o właściwościach złuszczających. Zwykle są to kwasy, które złuszczają martwe warstwy skóry na określoną głębokość, co z jednej strony wygładza ją, a z drugiej pobudza do naturalnych procesów regeneracji i odbudowy. Dzięki temu poprawie ulega ogólna kondycja skóry.

Peelingi chemiczne w medycynie estetycznej są stosowane w przeróżnych przypadkach. Pozwalają one na dogłębne oczyszczenie cery, wyrównanie kolorytu skóry, wygładzenie powierzchni skóry i drobnych zmarszczek, zwężenie rozszerzonych porów, a także redukcję blizn i przebarwień. Co ważne, kwasy można stosować nie tylko na twarz, ale także na dekolt, plecy, a nawet uda i ramiona, czyli na obszary najczęściej atakowane przez rogowacenie okołomieszkowe.

Rogowacenie okołomieszkowe – leczenie laserem

Jedną z opcji leczniczych rogowacenia okołomieszkowego jest też wykorzystanie laserów. Choć są to zabiegi zwykle skuteczne, to jednak lista ewentualnych przeciwwskazań do ich wykonywania jest dość długa, a dodatkowo trzeba się liczyć z dłuższym okresem wzmożonej pielęgnacji skóry. Warto więc zapytać lekarza, czy ten sposób postępowania sprawdzi się w danym przypadku.

Jak jeszcze można zredukować objawy rogowacenia okołomieszkowego? Złuszczanie mechaniczne

W przypadku nadmiernego przesuszenia skóry wokół mieszków stosuje się również zabiegi mechanicznie złuszczające naskórek. Polegają one np. na starciu warstwy rogowej naskórka za pomocą głowicy diamentowej, korundowej lub wodno-tlenowej. Wykorzystując różne technologie i zjawiska fizyczne, głowice te przesuwa się po skórze, usuwając martwe komórki naskórka, a w przypadku rogowacenia okołomieszkowego – także zrogowaciałe czopy skórne. Po zabiegach takich poprawie ulega ogólna kondycja tkanek – skóra staje się gładka, miękka i przyjemna w dotyku.

Zabiegi takie zwykle trwają maksymalnie godzinę. Nie są też bolesne – pacjent może jedynie odczuwać delikatne zasysanie skóry oraz ścieranie. Dobre efekty przynosi zazwyczaj już jeden zabieg, choć ich konkretna liczba jest dopasowywana do indywidualnych potrzeb pacjenta. Najczęściej zaleca się wykonanie serii kilku zabiegów w tygodniowych odstępach.

Nie wszystkie metody oparte na mechanicznym złuszczaniu mogą być zastosowane. Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku skóry wrażliwej, podatnej na podrażnienia i rozwój stanu zapalnego. Najważniejsze jest, aby dostosować rodzaj zabiegu do potrzeb skóry i połączyć go z systematyczną, odpowiednią pielęgnacją. Dowiedz się również, jaką rolę odgrywa mikrodermabrazja w przypadku rogowacenia okołomieszkowego i innych niedoskonałości skóry.

Źródła:

1. Małek E.: Pielęgnowanie kończyn górnych 514[03].Z1.04. Poradnik dla ucznia. https://www.publicznastoraciaz.pl/wp-content/uploads/2020/03/4-160809131832.pdf.
2. Kordus K., Potempa B., Śpiewak R.: Badania motywów wyboru rodzajów mikrodermabrazji oraz opinii o ich skuteczności w praktyce kosmetologiczne. https://www.researchgate.net/profile/Radoslaw-Spiewak/publication/257335535_A_survey_of_the_motives_for_selecting_the_types_of_microdermabrasion_and_the_opinion_on_their_effectiveness_in_cosmetology_practice/links/0deec524f0781410b8000000/A-survey-of-the-motives-for-selecting-the-types-of-microdermabrasion-and-the-opinion-on-their-effectiveness-in-cosmetology-practice.pdf.
3. https://podyplomie.pl/dermatologia/37624,rogowacenie-mieszkowe-u-dzieci-i-mlodziezy-powazny-problem-estetyczny