Kaniula – rodzaje i zastosowanie w różnych procedurach medycznych

Podstawą prawidłowego przebiegu procedur medycznych i estetycznych jest użycie specjalistycznego sprzętu. Jednym z niezbędników w praktyce lekarskiej i pielęgniarskiej jest kaniula, która występuje w wielu różnych rodzajach. Czym ona jest i jakie dokładnie ma zastosowanie? Przybliżamy ten temat! 

Czym jest kaniula – kilka zdań o historii igły, strzykawki i kaniuli

Rozmaite wyroby medyczne i kosmetyczne podaje się w kilku formach, głównie doustnej, dotkankowej i dożylnej. Aby było to możliwe, potrzebne są wiedza i doświadczenie specjalisty, ale też właściwe narzędzia. Początkowo w medycynie korzystano przede wszystkim ze środków doustnych i miejscowych. Natomiast w roku 1656 miało miejsce pierwsze eksperymentalne wprowadzenie substancji płynnej do obiegu żylnego. Pomimo niepowodzenia w kolejnych latach wielu badaczy podejmowało próby używania leków w formie iniekcji. Za pierwszą osobę, która wykorzystała strzykawkę do iniekcji podskórnej, uznawany jest Alexander Wood. Dokonał tego wraz z Charlesem Gabrielem Pravazem. Próby tych i wielu innych medyków pozwoliły na ostateczne opracowanie i udoskonalenie tej formy podawania substancji płynnych. 

Z kolei prototyp kaniuli został stworzony w 1907 roku przez internistę z Niemiec Hermanna Straussa, który opisał także możliwości jej zastosowania. Był to model składający się z igły i okrągłego uchwytu. Od tamtej pory rozpoczęła się masowa produkcja kaniul, które są używane do dziś. Oczywiście w obecnych czasach kategorie kaniul i akcesoriów zabiegowych są o wiele bardziej rozbudowane i udoskonalone. 

Czym różni się igła od kaniuli? Otóż kaniula to forma rurki o niewielkiej średnicy wykonanej z plastiku, teflonu, stali nierdzewnej lub innych tworzyw sztucznych (w zależności od ich przeznaczenia i miejsca wkłucia czy wprowadzenia). Narzędzie to przypomina tępą igłę, w której otwór znajduje się nie na końcówce, a z boku. Kaniula umożliwia zarówno podawanie substancji dożylne, jak i pobieranie ich z żył, tkanek miękkich oraz jam ciała.

Najpopularniejsze rodzaje kaniuli – kaniula dożylna (wenflon) i nosowa 

Najczęściej stosowana w medycynie jest kaniula dożylna, która dzieli się na centralną, obwodową i drenażową. Najpopularniejszą wśród nich jest kaniula obwodowa, znana powszechnie jako wenflon. Można ją wprowadzać do naczyń krwionośnych (na kończynach, zwykle w żyle ramiennej) i wprowadzać substancje wielokrotnie lub stale. W ten sposób podaje się leki płynne, wlewy, kroplówki, kontrasty do badań, znieczulenie anestezjologiczne w czasie zabiegów czy wykonuje transfuzję krwi. Takie narzędzie zwykle może pozostawać w ciele przez ok. 72 godziny. Dzięki temu nie ma potrzeby częstego przeprowadzania wkłuć. Z pomocą tej metody można też pobierać krew do badania. Wykorzystanie kaniuli przyspiesza procedurę podania leków, dlatego korzysta się z nich zwłaszcza w czasie hospitalizacji pacjenta. Z kolei kaniula centralna może pozostawać w ciele dłużej. Umieszcza się ją w żyle, udowej, podobojczykowej lub szyjnej. Stosuje się ją u osób wymagających długotrwałego leczenia, np. dializ czy chemioterapii. Natomiast kaniula drenażowa służy do odsysania różnych płynów ustrojowych. 

Innym rodzajem jest kaniula donosowa, która ma formę elastycznej rurki wkładanej do nozdrzy i ust. Może ona służyć do przekazywania tlenu osobom mającym problemy z oddychaniem, jak i leków. Dzieli się ją na kaniulę o wysokim przepływie oraz na przenośną, przeznaczoną do stosowania domowego.  

Wyróżnia się też kaniule stosowane w medycynie estetycznej i kosmetologii łączone ze strzykawkami lub sprzętami medycznymi. Są one określane jako mikrokaniule, a ich głównym celem jest wprowadzanie substancji do różnych warstw skóry lub odsysanie tkanki tłuszczowej, jak również iniekcja środków przeciwbólowych lub sedacyjnych. Zwykle są to narzędzia jednorazowe, ale dostępne są też takie przeznaczone do sterylizacji i wielokrotnego użytku.  

Wszystkie rodzaje kaniul mogą mieć różne rozmiary i kształty – średnicę, długość, twardość, tworzywo, miejsce otworu, zakończenie (tępe lub stożkowe). Dobiera się je indywidualnie, w zależności od potrzeb i wieku pacjenta, przeznaczenia, rodzaju substancji, miejsca jej podania itp. Klasyczne kaniule są w odmiennych kolorach, co zależy od ich średnicy i długości, np. kolor zielony oznacza kaniulę 18G (1.3 mm x 45 mm), różowy 20G (1.1 mm x 32 mm), a żółty 24G (0.7 mm x 19 mm). 

Zastosowanie kaniuli przy zabiegach medycyny estetycznej – mezoterapia igłowa i liposukcja

W klinikach medycyny estetycznej kaniule stosuje się najczęściej do przeprowadzania zabiegu mezoterapii igłowej. Z pomocą tych narzędzi podaje się wypełniacze tkankowe i substancje biostymulujące, które pozwalają na korektę wielu różnych niedoskonałości praktycznie na każdej partii ciała. Do popularnych zabiegów wykonywanych za pomocą kaniuli należy też liposukcja. Z pomocą kaniul wprowadza się również nici liftingujące.   

W różnych dziedzinach medycyny, w tym estetycznej stosuje się zarówno igły, jak i kaniule. Wykorzystywane przy zabiegach kaniule wyróżnia:

• zmniejszone ryzyko powikłań – tępo zakończona kaniula nie przebija tkanek, a rozpiera je, co zmniejsza ryzyko uszkodzenia ich i naczyń krwionośnych, powstawania siniaków i obrzęków;
• wyższy komfort pacjenta – zabiegi cechują się niższą inwazyjnością i są mniej bolesne;
• dokładność – kaniula pozwala na precyzyjne wypełnienie tkanek i równomierne rozłożenie preparatu.

Źródła:

1. http://www.przeglad.amp.edu.pl/uploads/2015/2/125_2_43_2015.pdf,
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9071059/,
3. https://facemedstore.com/blogs/blog/types-of-cannulas-and-their-uses,
4. https://www.osmosis.org/answers/cannula,
5. https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.IV.24.5.2.