Pryszcz podskórny – przyczyny powstawania i efektywne metody leczenia

Najczęściej pryszcz podskórny jest wynikiem gromadzenia się płynu surowiczego lub masy rogowej w obrębie zamkniętych porów skórnych. Powodów takich zmian jest wiele – trądzik, wahania hormonalne, a nawet stres, dieta, czy niewłaściwa pielęgnacja. W części przypadków pojedyncze grudki okazują się innym typem zmian, np. włókniakiem. Jak mogą wyglądać poszczególne rodzaje pryszczy, co za nie odpowiada i jak je leczyć? Poznaj dostępne metody.

Czym jest i gdzie może występować pryszcz podskórny?

Różnego rodzaju wykwity na skórze mogą pojawiać się na różnych jej warstwach. Gdy są widoczne i wyczuwalne spod naskórka, ale nie dochodzi do przerwania jego ciągłości, mowa o zmianach podskórnych. Te mogą przyjmować różną postać. Najczęściej występują na skórze twarzy, zwłaszcza w tzw. strefie T (broda, nos, czoło). Pryszcze podskórne tworzą się również na plecach, ramionach, szyi, dekolcie i pośladkach.

Zwykle grudki, krosty i guzki to stosunkowo twarde zmiany na skórze, ponieważ powstają z zalegającej masy rogowej i zgęstniałego sebum. Często mają biały kolor, niekiedy są lekko żółte. Wokół nich może pojawiać się czerwona otoczka i obrzęk, co wskazuje na miejscowy stan zapalny. Najczęściej są to bolesne pryszcze. Niekiedy podskórne gródki wchłaniają się po pewnym czasie, ale mogą też powiększać swoją średnicę, czemu może towarzyszyć złuszczanie się skóry.

Na naszej skórze mogą rozwijać się także ropne torbiele. Cysty takie są wypełnione surowiczym płynem, dlatego zwykle są miękkie. Niekiedy jednak przyjmują duże rozmiary. Niestety nawet drobne i pozornie niegroźne zmiany często powstają w głębszych warstwach skóry, dlatego mogą pozostawiać po sobie powikłania w postaci nieestetycznych blizn i przebarwień.

Sporadyczne grudki a różne problemy skórne i styl życia

Pryszcze podskórne mogą występować pojedynczo lub w grupach. Gdy jest ich niewiele, zwykle powodem ich powstawania są problemy skórne wynikające z niewłaściwej pielęgnacji, np. źle dobranych kosmetyków do typu cery, zwłaszcza powodujących zapychanie gruczołów łojowych.

Zdarza się też, że wypryski są następstwem niezdrowej diety, bogatej w cukry i tłuszcze. Inną możliwą przyczyną powstawania zmian w postaci podskórnych grudek są zaburzenia hormonalne, które mogą występować przy różnych schorzeniach, zwłaszcza metabolicznych. U kobiet natomiast przyczyną pojawiających się pryszczy może być miesiączka, w trakcie której również dochodzi do wahania hormonów. Z kolei pryszcze na plecach i innych partiach ciała mogą pojawiać się u osób z nadpotliwością, która sprzyja maceracji i podrażnieniom skóry.

Zaskórniki, krosty i podskórne pryszcze jako zmiany trądzikowe

Częstą przyczyną pryszczy podskórnych jest trądzik pospolity, a zwłaszcza jego kilka konkretnych rodzajów, takich jak trądzik grudkowo-krostkowy i trądzik torbielowaty. W ostatnim przypadku cysty zwykle występują jednocześnie z ropnymi wykwitami. Przyczyny powstawania trądziku podskórnego są złożone. Istotną rolę w patogenezie tej choroby skóry odgrywają:

• zaburzenia gospodarki hormonalnej organizmu, charakterystyczne dla okresu dojrzewania;
• nadmierne wydzielanie sebum – za nadprodukcję łoju skórnego mogą odpowiadać hormony, ale też czynniki genetyczne warunkujące skłonność do tłustej cery, dieta, choroby ogólnoustrojowe, zanieczyszczenia;
• wzmożona keratynizacja okołomieszkowa;
• drobnoustroje bakteryjne.

Pryszcze podskórne stanowią również objaw postaci grudkowo-krostkowej trądziku różowatego. Schorzeniu temu towarzyszy utrwalony rumień, zwykle w centralnej części twarzy i zapalenie mieszków włosowych. Pogrubienie skóry i twarde guzki są też cechami trądziku przerostowego. Jednak w obu tych przypadkach zwykle w pierwszej kolejności rozwijają się łagodniejsze symptomy, głównie teleangiektazje i mijające zaczerwienienie skóry.

Inne możliwe przyczyny powstawania pryszczy podskórnych

Jeśli na powierzchni skóry nie występują inne zmiany charakterystyczne dla trądziku, pryszcza podskórnego łatwo pomylić z innymi zaburzeniami. Zgrubienia pod warstwą naskórka mogą okazać się m.in. włókniakiem, mięczakiem, tłuszczakiem, prosakiem, brodawką lub kaszakiem. Warto więc skonsultować się z dermatologiem, który zdiagnozuje rodzaj zmiany skórnej i zaleci odpowiednie postępowanie. Również w bolących pryszczy skłonnych do nawrotów warto poradzić się specjalisty, który doradzi, jak można skutecznie pozbyć się niedoskonałości i uniknąć powikłań.

Jak pozbyć się pryszcza podskórnego? Pielęgnacja skóry

Niewskazane jest wyciskanie pryszcza podskórnego. Powstała wówczas rana może się długo goić i pozostawiać nieestetyczne i niestety często trwałe ślady. Domowe sposoby powinny ograniczać się do odpowiedniej pielęgnacji i stosowania preparatów przyspieszających gojenie i ewentualnie wysuszających zmiany. Podczas codziennej pielęgnacji ważne jest dokładne mycie twarzy. Pozwala to usunąć nadmiar sebum i zminimalizować ryzyko powstawania podskórnych pryszczy. Aby szybko pozbyć się grudek, można też wykonywać łagodne peelingi. Ich rodzaj zależy jednak od typu skóry. Jeśli jest ona wrażliwa i trądzikowa, zaleca się unikanie preparatów gruboziarnistych. Dostępne są też maści, kremy, żele i plastry, które aplikuje się punktowo na wykwity.

Zabiegi kosmetyczne i estetyczne w leczeniu pryszczy podskórnych

Aby pozbyć się nieestetycznych pryszczy i trądziku można skorzystać z pomocy medycyny estetycznej i dermatologii. W klinikach podczas konsultacji kosmetologicznej, dermatologicznej lub estetycznej specjalista może wskazać odpowiedni zabieg, który pozwoli pozbyć się problemu pryszczy. Wykonuje się m.in. peelingi chemiczne z kwasami, które złuszczają naskórek, zmiękczają skórę i wyrównują jej powierzchnię. Profesjonalne peelingi dokładnie oczyszczają i regulują pracę gruczołów łojowych, a to zmniejsza ryzyko kolejnych wykwitów. Zabiegi takie pomagają również rozjaśnić przebarwienia i wyrównać koloryt cery.

Jeśli natomiast problemem okazała się inna zmiana, w zależności od jej rodzaju przeprowadza się też zabiegi laserowe, procedury chirurgiczne lub usuwanie znamion skórnych w ramach krioelektrochirurgii. Ostatni z zabiegów odznacza się niską inwazyjnością i nie niesie ryzyka blizn, jak to ma miejsce w przypadku usuwania zmian skalpelem. Oczywiście rodzaj zalecanego zabiegu zależy od charakteru, wielkości i lokalizacji ewentualnej zmiany.

Źródła:

1. https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/01/ke2017.2-6.pdf
2. http://nedo.gumed.edu.pl/wszpziu/Prace%20licencjackie%20i%20magisterskie/Praca%20licencjacka.pdf
3. https://www.dermatologia-praktyczna.pl/a3953/Choroby-lojotokowe.html
4. https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/74475,tradzik-pospolity-rodzaje-i-przyczyny-jak-pozbyc-sie-tradziku
5. https://www.mp.pl/artykuly/13881,diagnostyka-i-leczenie-tradziku